ایران و چین، یا ایران و امریکا؟ اینروزها مسئله این است
چین به عنوان قطب شرق برای اقشار مختلف در ایران تقریباً یک کشور منفور است و امریکا هم به عنوان سمبل غرب برای طیف انقلابی منفور است
داستان این وضعیت از صد و حدوداً بیست سال قبل آغاز شد، از بعد از انقلاب مشروطه که ایرانیان فکر میکردند باید روی پای خود بایستند.
در همان ابتدای پیروزی انقلاب، روشنفکران حالا حاکم، دوای درد ایران و ایرانی را جز با نسخه غرب امکانپذیر ندانستند و گرایش به غرب بصورت جدی در میان حاکمیت آنروزها ایجاد شد و با این تصمیم بلافاصله روحانیون، گرایش به اسلام را روبروی آن علم کردند، تا به قول خودشان، ایران کفرستان نشود
در همان بحبوحه که احیاء ایرانشهر فراموش شده بود، از این دو قطبی بیهوده، همان مجلس نیم بند مشروطه هم به توپ بسته شد و تا سی سال پس از آن آشوب بود و غارت و قحطی و مرگ
رضا شاه با حمایت انگلیسیها که روی کار آمد، اندکی اوضاع بهتر شد و باز پاشنه مملکت به سمت غرب چرخید اما پادشاهِ مغرور از قدرت و موفقیت در سرکوب مخالفین و نوسازی ایران به اشتباه در دو راهی جنگ جهانی که مجبور به انتخاب هم نبود جانب آلمان آریایی را گرفت و قمار او شکست خورد
رفتن رضا شاه مصادف شد با ورود کمونیستها، هنوز زمام ایران در دست غربگرایان بود اما حالا تفکری به میدان آمده بود که تقریباً در شرق لانه کرده بود و نخبگان جوان عاصی از اختناق رضاشاهی زیر علم آن در حزب توده سینه میزدند و به سمت آن گرایش پیدا کردند
تا تیرماه ١٣٣٢همه چیز متعادل پیش می رفت و در کشمکش غرب و شرق، مصدق در پی منفعت ملی ایرانیان بود اما امریکا که پیروز جنگ جهانی بود با بی تجربگی در ٢٨ مرداد در ایران کودتا کرد و دست کمونیست های چپگرا را در دست روحانیت اسلامگرا گذاشت
این دو با همه تفاوتهایشان دشمن مشترک داشتند و متحدانه در صف مواجهه با غربگرایی ایستادند و از اتحاد اینها انقلاب سال ۵٧ رخ داد و غربگرایی که در دوره پهلوی ها سکه رایج بود به محاق رفت.
در ایران پس از انقلاب هم این دو گرایش روبروی هم قرارگرفتند و بدون توجه به منافع ملی، انرژی و توان کشور را خنثی کردند و همین شد که … و امروز حاکمیتی که اُسّ و اساس آن بر غرب ستیزی است، لجوجانه به دنبال اتحاد با شرق است و مردم هم مصرانه فرنگ یعنی غرب را لایق اتحاد و ارتباط با ایران و ایرانی می دانند
در این تقابل اما باز امریکایی که هنوز استعمار گری را یاد نگرفته است به مردم ایران با سیاستهای اشتباهش خیانت کرد.
امریکای ترامپ برای جمهوری اسلامی یک فرصت بود …
امریکای ترامپ برای جمهوری اسلامی یک فرصت بود تا بهانه کافی برای گرایش به شرق را فراهم کند.
خروج از برجام و ترورسردارسلیمانی سودآورترین اقدام غرب برای جمهوری اسلامی بود که دونالد ترامپ زحمتش را کشید و بعد از دو سال حالا حاکمیت در ایران، در حال انجام پروژه انتقامسخت مورد نظرش با قرارداد راهبردی با چین است کسی از قراردادراهبردیباچین چیزی نمی داند، طبق آنچه تا به حال اعلان شده چین با اعلان مفاد این قرارداد مخالف است.
دلیلش هم واضح است چرا که این کشور یک ساختار غیردموکراتیک دارد و خود را ملزم به پاسخگویی به مردم نمی داند
و جمهوری اسلامی هم که وضعیتش مشخص است، این ساختار اعتقاد دارد که قدرت خود را از خدا گرفته است و مردم در آن عوامِ بی بصیرت و مهجوری هستند که خلاصه کلام، فضولیِ سیاستهای کلان به آنها نیامده است
اما این قرارداد حتی اگر منفعت ملی در آن لحاظ شده باشد، با این بی اعتمادی مردم به حاکمیت یعنی جمهوری اسلامی و تنفر از چین اجرا شدنی است؟
به نظر من بله
اگر این قرارداد گشایش اقتصادی ایجاد کند برای جمهوری اسلامی و چین یک بازی برد-برد است
چرا که مخالفتها با جمهوری اسلامی در داخل کشور کاملا به اقتصاد پیوند خورده است و با گشایش در اقتصاد، توده مردم که دیگر حال و حوصله انقلاب و ناامنی و … را ندارند هشتگ های #اعتراضاتسراسری و #نهبه_اعدام و … غیره را رها می کنند.
چین هم کانالی به عمق خاورمیانه و آسیای میانه می کشد و مرز اقصادی اش را تا بیخ گوش اروپا وسعت می دهد
به نظر من مثل کودتای ٢٨ مرداد و خروج از برجام، چین همچون امریکا فرصتش را نمی سوزاند و این از رفتارشان در قبال اعلان عمومی مفاد قرارداد کاملاً مشخص است
فعلا باد به پرچم شرق گرایی در ایران می وزد و غربِ خسته و سردرگم حتی با کمک مردم ایران هم قادر به فروش یک خودرو در ایران نیست
اینکه این وضعیت تا به کی ادامه دارد؟ به سیاست ورزی شرقی ها در ایران بستگی دارد، اگر منافع ملی ایرانیان از این قراردادها تأمین شود فرنگ ممکن است پکن شود.
هیچ چیز غیر ممکن نیست
اما پاسخ این سوال که آیا این قرارداد بر خلاف منافع ملی ایران است؟ را می توان در برجام جستجو کرد.
اگر برجام مطابق منافع ملی بود طبعاً این قرارداد هم می تواند حائز چنین دستاوردی باشد
پکن فرنگ می شود؟
نویسنده: مهدی رزاقی طالقانی
۱۳ فروردین ۱۴۰۰
